Faq
Techniek
Hoe werkt het?
Het principe van de asfaltthermie en kunstgrasthermie is het beste te vergelijken met een omgekeerde vloerverwarming. Waar bij een vloerverwarming een warme vloeistof door de leidingen in de vloer stroomt om zo warmte af te geven, werkt het in dit geval net andersom. Asfaltverhardingen en kunstgras sportvelden worden erg heet op zomerse dagen, temperaturen van 60 graden of hoger zijn dan geen uitzondering. Door water van een lage temperatuur (circa 12 graden) te laten circuleren door de buisjes in de asfaltconstructie of sportveldconstructie, vindt uitwisseling van warmte plaats. De watertemperatuur in de leidingen loopt op en de temperatuur aan het oppervlak neemt af. Die warmte wordt opgeslagen in de bodem om het moment van vraag en aanbod naar warmte op elkaar af te kunnen stemmen. Op een diepte van 60-150 meter wordt water in de zomer omhoog gepompt uit een zogenaamde koude bel en, nadat het is verwarmd in het asfalt of kunstgras, opgeslagen in een zogenaamde warme bel. In de winter wordt het water uit de warme bel opgepompt om via het warmtenet naar de woningen/gebouwen te gaan en deze te verwarmen, waar de temperatuur ter plekke wordt verhoogd van ca. 12 naar 40-70 graden, afhankelijk van het afgiftesysteem in de woning. Het (afgekoelde) water dat retour komt, wordt toegevoegd in de koude bel, zodat het op warme dagen weer verwarmd kan worden door de collectoren in asfalt of kunstgras. Daarbij moet de temperatuur in de bodem tussen de warme en koude bel over een periode van 5 jaar in balans zijn: waar warmte wordt onttrokken moet ook warmte worden toegevoegd. Feitelijk brengt ons systeem deze balans door zonne-energie en omgevingstemperatuur.
Kan ik onderhoud aan mijn asfaltverharding op een normale wijze blijven uitvoeren?
Ja dat kan. De collectoren in de asfaltconstructie liggen in de bovenste tussenlaag met een veilige freesmarge van 20 mm. De asfalt deklaag kan daarom altijd op reguliere wijze worden vervangen.
Indien er onderhoud aan de tussenlaag gepleegd moet worden, dan moet dit in afstemming met de specialisten van Aendless Energy. De levensduur van deze speciale tussenlaag is echter vele malen hoger dan die van de deklaag of conventionele tussenlagen en zal in de praktijk niet vaak nodig zijn.
De collectoren worden gesegmenteerd aangebracht. Indien er incidenteel een klein deel van de asfaltverharding vervangen moet worden, dan heeft dat niet direct gevolgen voor de werking van het systeem, er komt geen woning of gebouw zonder warmte te zitten.
Kan ik onderhoud aan mijn kunstgrasveld op een normale wijze blijven uitvoeren?
De techniek van kunstgrasthermie staat nog in de kinderschoenen en wordt momenteel verder doorontwikkeld door de realisatie van proefvelden. Een van de aspecten die we daar gaan monitoren is het beheer en onderhoud op basis van regulier onderhoudsmaterieel. Omdat we onze constructies zo veel mogelijk baseren op gangbare constructies van reguliere kunstgras sportvelden en deze ook aan dezelfde normen getest worden, is de verwachting dat velden met onze constructie er in met regulier materieel beheerd en onderhouden kunnen worden.
Wat als er een deel asfaltverharding opgebroken moet worden voor bijvoorbeeld de aanleg van kabels of leidingen?
De collectoren worden gesegmenteerd aangebracht. Indien er incidenteel een klein deel van de asfaltverharding vervangen moet worden, dan heeft dat niet direct gevolgen voor de werking van het systeem; er komt geen woning of gebouw zonder warmte te zitten. Ook wordt er veelal wat extra capaciteit aangebracht, zodat de balans van het systeem niet direct in gevaar komt mocht een deel buiten werking gesteld worden. Het gegeven dat de temperatuur in de bodem in balans moet zijn over een periode van 5 jaar en asfaltdeklagen gemiddeld eens per 10 jaar vervangen worden, biedt de specialisten van Aendless Energy voldoende mogelijkheden om reparaties van de constructie te combineren met logische onderhoudsmomenten. Hiervoor kunnen de kosten en hinder beperkt blijven.
Hoeveel extra tijd vergt de aanleg van collectoren?
Dat is uiteraard sterk afhankelijk van de locatie en omvang, maar grofweg zal bij een gemiddelde projectomvang van 1km rijbaan of 1 sportveld, sprake zijn van een extra tijdsbestek van circa 2 weken ter plaatse van de asfaltverharding of het sportveld.
Voor de overige componenten van het systeem (WKO, warmtenet, afgiftepunten in de woningen en gebouwen) is meer tijd benodigd. Deze tijd is echter per project verschillend en afhankelijk van de locatie, omvang, type woningen en gebouwen.
Hoe betrouwbaar is de techniek?
De technieken die worden toegepast zijn zeer betrouwbaar en hebben zich al op diverse locaties bewezen. De asfaltcollectoren zijn succesvol toegepast op ca. 25 locaties, van de WKO zijn er zelfs honderden aangebracht. De WKO’s worden bijvoorbeeld ook gebruikt voor de temperatuurregeling van datacenters en kassen, waar een betrouwbare en constante temperatuurvoorziening essentieel is voor de bedrijfsvoering.
Moeten woningen direct aan de asfaltverharding liggen?
Nee, dat is niet nodig. Vanuit de collector wordt er een klein leidingnet aangelegd richting de WKO. Pas na de WKO is er sprake van een warmtenet waar de woningen op aangesloten worden. Wel geldt hier: hoe dichter de verschillende onderdelen op elkaar liggen, hoe minder kosten gemaakt moeten worden voor aanleg van leidingwerk en het openbreken en herstellen van de openbare ruimte. Kostentechnisch gezien is het dus beter dat deze afstand niet te groot is. Als vuistregel geldt een maximale afstand van circa 1 kilometer tussen de collectoren en de WKO.
Welke aanpassingen zijn nodig in mijn woning?
Dat is uiteraard per woning verschillend. In zijn algemeenheid geldt dat het systeem goed werkt bij redelijk geïsoleerde woningen (Energielabel C of hoger). Het systeem werkt het meest optimaal met lagetemperatuur afgiftesysteem (vloerverwarming). Maar ook een midden of hoge temperatuur afgiftesysteem (radiatoren) is in principe mogelijk. Het kan dan wel nodig zijn om bijvoorbeeld extra isolerende maatregelen te treffen of een ander type radiator toe te passen. Ook dat is uiteraard weer per woning specifiek te bepalen.
Ervan uitgaande dat het de bedoeling is om de gasaansluiting te laten vervallen, kan het zijn dat het nodig is om het fornuis aan te passen van koken op gas naar elektrisch of inductie.
Zijn alle locaties geschikt?
Nee, op sommige locaties is de bodemopbouw niet geschikt voor een WKO of zijn er restricties vanuit bijvoorbeeld grondwateronttrekking of bodemverontreinigingen. De WKO zou dan als een systeem met gesloten bodemlussen uitgevoerd kunnen worden, maar dat is financieel en qua ruimtebeslag minder aantrekkelijk.
Faq
Organisatie
Wie beheert de onderdelen van het systeem?
Vanuit onze visie is de beste optie om dit te laten bij de partij die garant moet staan voor het functioneren, dat zijn wij zelf. Wij zijn zo verzekerd van de juiste expertise voor werkzaamheden aan de onderdelen en voor beheerders en eigenaren biedt het ook zekerheid van kwalitatief hoogwaardige producten en de nodige service en onderhoud.
Vanuit onze kennis en expertise in de openbare ruimte en sportvelden kunnen wij ook het volledige beheer en onderhoud van de gehele constructie voor meerdere jaren verzorgen, in het kader van een volledige ontzorging. Andere opties qua beheer en onderhoud zijn uiteraard altijd bespreekbaar.
Welke inbreng heb ik als particulier of coöperatie?
Een Aendless warmtenet is een lokale installatie die bij voorkeur ook eigendom wordt van lokale partijen. Idealiter wordt een Aendless warmtenet een zelfstandige entiteit (een soort BV) met een lokaal bestuur en lokale aandeelhouders, zoals bijvoorbeeld een energiecoöperatie. De technische partijen achter Aendless blijven ook aan boord, opdat zij hun verantwoordelijkheid kunnen blijven nemen voor de technische prestaties van het systeem. Maar het merendeel van de aandelen komt in handen van de gebruikers. De gebruikers kiezen een afvaardiging uit hun midden, die mee besturen en zo mee beslissen.
Het Aendless warmtenet komt dus niet in handen van (grote) bedrijven met een monopoliepositie, waar gebruikers dan afhankelijk van worden en die zich zouden kunnen gedragen als winstmaximalisatie machines. Zij wordt bestuurd door wijkbewoners en een afvaardiging van andere afnemers.
De exacte samenstelling van het bestuur, de uiteindelijke financieringsvorm en aandelenstructuur zal per warmtenet systeem locatie opnieuw moeten worden uitgewerkt, maar de insteek vanuit Aendless is de hierboven aangegeven Vijfde Generatie Warmtenet structuur.
Wanneer een organisatie als bijvoorbeeld een gemeente, een wooncorporatie, lokale energie coöperatie of een andere organisatie of bedrijf wel zelf eigenaar wil worden dan kan dat ook. In zo’n geval zal die eigenaar zelf bepalen hoe zij om wenst te gaan met zeggenschap vanuit eventuele overige gebruikers.
Wie is eigenaar van de diverse onderdelen?
Vanuit onze visie blijven wij als deelnemer in de lokale energiecoöperatie eigenaar van alle onderdelen die benodigd zijn voor het juiste functioneren van het systeem. Zo wordt bijvoorbeeld geborgd dat onze experts betrokken zijn bij voorgenomen werkzaamheden aan asfaltverhardingen of sportvelden waar ons systeem in ligt. Door aanmelding en registratie bij de KLIC (Kabels en Leidingen Informatie Centrum) borgen we dat wij op de hoogte zijn van eventuele grondroerende activiteiten bij onze leidingen en treffen waar nodig maatregelen ter bescherming.
(als beheerder, vanuit de KLIC melding). Maar wij garanderen ook dat we de materialen terug nemen aan het einde van hun levensduur en weer circulair toegepast worden.
Dit eigenaarschap houdt ook in dat wij de financiering van de verschillende onderdelen op ons nemen. Voor beheerders van asfaltverhardingen of sportvelden waar ons systeem wordt aangelegd zijn er geen extra kosten. Maar wel de voordelen van een langere levensduur, minder hittestress, etc.
Uitgangspunt hierbij is dat we qua tijdstip van aanleg wel meeliften op logische onderhoudsmomenten zoals het vervangen van een asfalt deklaag of toplaag van een kunstgrasveld (de kunstgrasmat).
Wie zijn de stakeholders?
De gemeente zal de belangrijkste stakeholder zijn, maar is niet te definiëren als een partij, aangezien er diverse afdelingen zijn waar het nodige mee afgestemd moet worden. Denk aan wegenbeheer, rioolbeheer, kabels en leidingen, groen, duurzaamheid/energietransitie, vergunningverlening, etc.
Uiteraard ook alle afnemers (bewoners en bedrijven) en technische stakeholders (partners vanuit Aendless, netbeheerders, provincie en eventueel het waterschap).
Eigenlijk te veel om op te noemen. Mede vanwege die complexiteit is Aendless opgericht. Wij verzorgen de afstemming met en tussen alle stakeholders en regelen dat ieders belangen worden gehoord en geborgd.
Faq
Financieel
Wat kost de afname van energie via Aendless Energy?
Dat wordt per locatie bepaald op basis van de benodigde investeringen. Zo wordt gegarandeerd dat iedereen een eerlijke en reële prijs betaalt. Hiervoor zijn ter bescherming van klanten wel maximale tarieven vastgelegd volgens de ACM (Autoriteit Consument & Markt) welke gebaseerd zijn op het NMDA-principe (Niet Meer Dan Anders). Dit vanuit het uitgangspunt dat voor de warmtelevering van duurzame energie een tarief wordt gevraagd welke gemiddeld niet meer kost dan een vergelijkbare situatie met een aardgasgestookte CV-ketel.
Een groot verschil is echter dat bij diverse warmtenetten de prijs gekoppeld blijft aan het advies van de ACM en daardoor dus meestijgt met de prijs van fossiele brandstoffen. Dat is bij ons niet het geval. Omdat wij niet afhankelijk zijn van prijsstijgingen van fossiele brandstoffen en de benodigde kosten en opbrengsten met een lange doorkijk kunnen bepalen, houden we de prijs constant voor een lange termijn (met uitzondering van een jaarlijkse indexatie op basis van de CBS-richtlijnen in verband met inflatie).
Omdat wij uitgaan van een coöperatief model waarbij u een eerlijke en reële prijs betaalt voor uw energie, wordt een vaste prijs voor de lange termijn bepaald. Deze wordt niet beïnvloed door schommelingen op de energiemarkt door koppeling aan de prijs van fossiele brandstoffen.
Welke aspecten nemen jullie allemaal mee in de financiering?
De gehele aanleg van alle specifiek voor ons systeem benodigde onderdelen. De asfaltlaag en/of sportveld onderbouw waar de collectoren in worden aangebracht, de WKO, het warmtenet en alle leidingen naar de woning plus de warmtepomp in de woning.
Voor de aanleg van de collectoren onder asfalt of kunstgras is het standaard vertrekpunt dat hierbij wordt mee gelift op de reguliere onderhouds/-vervangingsmomenten van de deklaag/kunstgrasmat (ongeveer eenmaal per 10 jaar). Dit om maatschappelijk verantwoord met kosten en omgevingshinder om te gaan.
En uiteraard doen we dit ook vanuit een circulaire gedachte. Desinvesteringen en overmatig afval creëren door onverantwoorde manieren van omgaan met grondstoffen willen we zoveel mogelijk vermijden.
Betalen afnemers alleen een periodieke bijdrage?
Ja, net als dat nu het geval is bij de energieleverancier van gas. Daarbij geldt wel dat het periodieke tarief een vast kostendeel kent (aansluitkosten, meter) en een variabel deel (gebaseerd op verbruik). Het verbruiksdeel baseren we op het werkelijke verbruik, gemeten in GJ (GigaJoule).
Bij de aansluiting op een Aendless-warmtenet zal er bij de eerste aanleg eenmalig wel sprake zijn van een aansluitbijdrage, waarvoor echter ook maximale bedragen zijn vastgelegd door de ACM (Autoriteit Consument & Markt).
Kom ik voor subsidies in aanmerking als ik over ga op het Aendless Energy-systeem?
De regelingen voor subsidies en bijdrages veranderen continue en zijn soms ook per gemeente verschillend. Ons systeem bieden wij aan ‘as a service’ en blijven wij vanuit de lokale energiecoöperatie eigenaar van alle onderdelen. Het voordeel hiervan is dat de eenmalige investering niet hoog is. Een nadeel kan zijn dat u hierdoor niet in aanmerking komt voor subsidies die bedoeld zijn voor particulieren.
In onze exploitatieopzet houden we uiteraard wel rekening met de subsidies die er voor ondernemers en particulieren zijn en leggen deze vanuit de coöperatieve gedachte open en transparant aan uw voor, ter doorberekening in de tarifering.
Hoe kunnen jullie een scherpe prijs voor de lange termijn garanderen?
Ons hele systeem wordt in balans ontworpen. Dat houdt in dat de hoeveelheid opgewerkte energie altijd in balans is met de te verbruiken energie. Daarom weten we hoeveel en welke investeringen er nodig zijn en wat de verwachte afname is. Op basis van deze informatie, rekening houdend met de benodigde kosten voor beheer, onderhoud en instandhouding kunnen wij de totale kosten en benodigde opbrengsten voor een lange perioden voorzien.
Door het lokale en kleinschalige systeem waarbij we niet afhankelijk zijn van geopolitieke invloeden of bijvoorbeeld restwarmte vanuit een bron, zijn er weinig onzekerheden en kunnen wij dus een prijs voor de lange termijn garanderen.
Faq
Algemeen en overig
Wat houdt het ‘as a service’ concept in?
Dit houdt in dat wij alles voor u regelen: van de benodigde overleggen, ontwerp en engineering, aanvragen van vergunningen en ontheffingen tot en met de aanleg en het benodigde beheer en onderhoud. Dit betreft het hele systeem tot en met de warmtepomp in de woning.
Voor eigenaren betekent dit veel gemak en geen gedoe. Op basis van duidelijke afspraken vooraf weet u voor lange tijd waar u financieel aan toe bent. Na akkoord wordt alles voor u geregeld. Geen gedoe.
Dit geldt ook voor gemeenten. Wij verzorgen voor u het participatieproces en de benodigde afstemming met alle stakeholders. Ook hier geldt: geen gedoe.
Op hoeveel locaties ligt het Aendless Energy systeem al?
Het Aendless-systeem is gebaseerd op diverse technieken die hun effect al op meerdere locaties hebben bewezen. De asfaltcollectoren zijn succesvol toegepast op ongeveer 25 locaties; van de WKO zijn er zelfs honderden aangebracht. De WKO’s worden bijvoorbeeld ook gebruikt voor de temperatuurregeling van datacenters en kassen, waar een betrouwbare en constante temperatuurvoorziening essentieel is voor de bedrijfsvoering.
Wat zijn de voordelen van jullie collectieve systeem?
Dit zit hem in meerdere aspecten: robuustheid, financieel, geen hinder en weinig gedoe. De collectieve aanschaf en aanleg van onderdelen is voordeliger dan wanneer dat individueel wordt gedaan, vanwege de schaalgrootte. En door het financieringsconcept betalen afnemers geen hoog eenmalig bedrag, maar blijven zij periodiek een laag bedrag betalen, zoals dat nu ook het geval is.
Een ander groot voordeel van ons systeem is dat er geen grote aanpassingen aan woningen of gebouwen nodig zijn: alleen de bestaande CV-ketel wordt vervangen voor een warmtepomp. Op eigen terrein zijn geen buitenunits voor de warmtepomp nodig of het boren van bodemlussen onder de oprit of in de tuin. Geen zichtvervuiling, ruimtebeslag of geluidshinder.
Door de koppeling met de WKO is er altijd sprake van een minimale constante aanvoertemperatuur (vanuit bodemwarmte). Dit maakt het systeem bewezen robuust en betrouwbaar. Dus geen onverwachte uitval wanneer de buitentemperatuur te laag wordt en geen onverwachte variabelen in verbruik door invloeden van de buitentemperatuur.
Zijn er ook nadelen aan een collectief systeem?
Bij een collectief systeem ben je niet alleen de eigenaar en daarmee altijd afhankelijk van de partij die het systeem exploiteert en beheert. Dat kan een onprettig gevoel geven en er zijn helaas voorbeelden van warmtenetten met een slecht serviceniveau en extreme prijsstijgingen die eenzijdig worden doorberekend, aangezien er geen gelegenheid is om over te stappen op een andere aanbieder. Wij werken volgens een coöperatief model zodat afnemers serieuze invloed uitoefenen op de te maken keuzes. Ook garanderen wij een vaste prijs voor de lange termijn.
Het is belangrijk om te beseffen dat er geen sprake is van één soort warmtenet aangezien de (warmte)bron en het systeem overal anders is. Vanuit ons systeem garanderen we een hoge mate van betrouwbaarheid, onder andere door de degelijke en bewezen techniek van de WKO-installatie. Zo worden bijvoorbeeld datacenters en kassen. die een extreem hoge mate van temperatuurgarantie eisen, op temperatuur gehouden met deze technieken.
Moet ik mijn woning extra laten isoleren?
In de regel geldt dat een goed geïsoleerde woning minder energie verbruikt dan een woning die niet goed is geïsoleerd. Dus een goed geïsoleerde woning is altijd gunstig.
Bij toepassing van ons systeem hoeft een woning niet specifiek geïsoleerd te worden: in de basis werkt het systeem probleemloos voor woningen met energielabel C of hoger. Voor woningen met een label lager dan klasse C verdient het wel aanbeveling om aanvullend te investeren in de isolatie om een comfortabele temperatuur en minimale kosten te borgen.
De techniek van asfaltcollectoren bestaat al lang. Waarom is dit tot op heden nog niet succesvol en wat maakt dat het nu wel succesvol gaat worden?
Dat heeft een aantal redenen: complexiteit, onbekendheid, ontbrekende urgentie en financiën.
Bij een systeem met asfalt- en kunstgrascollectoren is er sprake van veel stakeholders. Zowel aan de technische kant (diverse aannemers, verschillende afdelingen binnen de gemeente, vergunningverleners) als bij de afnemers (diverse woning- of gebouweigenaren). Het gevaar hierbij is dat alles onoverzichtelijk wordt en onduidelijk wordt wie verantwoordelijk zijn en karttrekker is. Mede daarom is Aendless Energy opgericht: structuur brengen in deze complexiteit en alles regelen als centrale spin in het web.
De techniek van asfaltcollectoren was en is bij veel wegbeheerders nog onbekend. De complexiteit van raakvlakken met onder andere ondergrondse infrastructuur maakt ook dat wegbeheerders vaak behoudend zijn om een extra component in ‘hun’ verhardingconstructie toe te voegen. En helaas zijn er in het verleden ook voorbeelden geweest waar er gebruik is gemaakt van ondeugdelijke constructies.
Wij maken gebruik van uitvoerig geteste en bewezen producten waardoor we garant staan voor een lange levensduur. De positieve effecten op de constructie zijn langdurig onderzocht en bewezen. Door onze partners in de openbare ruimte kunnen wij met een bredere blik naar de locatie kijken en meedenken in riscobeheersende maatregelen vanuit bijvoorbeeld onderliggende kabels en leidingen. Ook zijn er tegenwoordig diverse nieuwe technieken die beheer, onderhoud en renovatie aan onderliggende objecten mogelijk maken, zonder dat de verhardingsconstructie opgebroken moet worden.
En last but not least is er tegenwoordig meer draagvlak voor duurzame en gasloze oplossingen vanuit regeringsbeleid. Door dat aspect en door schommelingen en prijsstijgingen van fossiele brandstoffen worden duurzame alternatieven steeds interessanter.
Wat is een vijfde generatie warmtenet?
Het principe van warmtenetten bestaat al heel lang. In de meest recente inzichten wordt gesproken over een ‘vijfde generatie warmtenet’, welke wordt gezien als een belangrijke bijdrage in de energietransitie. Ook ons systeem is een vijfde generatie warmtenet. Deze kenmerkt zich doordat er gebruik wordt gemaakt van lokale bronnen dicht bij de afnemers, systemen die in balans worden ontworpen door vraag en aanbod op elkaar af te stemmen en er sprake is van een buffer of opslag om vraag en aanbod op elkaar af te stemmen in de tijd. Veelal is sprake van kleine, lokale warmtenetten ( ‘eilandjes’) die ook aan elkaar te koppelen zijn. Zo kunnen ook verschillende technieken aan elkaar worden gekoppeld tot één robuust systeem, specifiek afgestemd op de lokale situatie en behoefte. We spreken daarom ook wel van een ‘bron-net’ in plaats van een warmtenet. Een lokale bron, direct gekoppeld aan lokale afnemers.
